در گفتگو با مدیر عامل کارخانه شاهرخی:
مهم این نیست که به کجا رسیده‌ایم، مهم این است که به کجا می‌خواهیم برسیم
در شرایطی که صنعت ایران نوپا بود و بیشتر قطعات صنعتی و تجهیزات از کشورهای خارجی تامین می‌شد، در سال ۱۳۲۹ «حاج احمد شاهرخی» در کارگاه کوچکی در خیابان ری در زمینه ساخت دریچه‌های تنظیم هوا شروع به فعالیت کرد. از این رو شروع به نمونه‌برداری و ساخت دریچه از مدل‌های خارجی کرد و در نهایت پس از مدت کوتاهی خط تولید دریچه‌های تنظیم هوا را که یکی از محصولات صنعت تهویه است تولید و توانست کشور را از خرید این محصول از خارج کشور بی‌نیاز کند. اکنون بیش از ۶۰ سال است که از راه‌اندازی کارخانه صنعتی شاهرخی می‌گذرد و این کارخانه با تاسیس شرکت‌های تولیدی مرتبط با صنعت تهویه، سهم قابل توجهی از بازار صنعت تهویه ایران را پوشش داده است.
برای بررسی صنعت تهویه و تاسیسات از دیدگاه اهالی قدیم آن به سراغ «شاهرخ شاهرخی»، فرزند بنیان‌گذار کارخانه و مدیرعامل فعلی آن رفتیم:
درباره دمپرهای صنعتی کارخانه شاهرخی و انواع و کاربردهای آن بفرمایید؟
محصولات ما به دو نوع تقسیم می‌شوند؛ محصولات سنتی که از قدیم تولید می‌شدند مانند دریچه‌های تنظیم هوا که از نوع دیواری و سقفی هستند و در مناطق مختلف استفاده می‌شوند و همچنین دمپرها برای دو نوع مصرف صنعتی و مصرف تجاری. دمپرهای صنعتی خود به چند دمپر تقسیم می‌شوند که دمپرهای کانال هستند و مخصوص هدایت هوا در مناطق بزرگ و حساس و یک قسمت دمپرهای ضد حریق که بسیار حساس هستند و از انتشار دود و آتش از طریق کانال به طبقات دیگر جلوگیری می‌کنند. چرا که دود بیشتر از خود آتش باعث مرگ و میر انسان‌ها می‌شود. این دمپرها دارای دو نوع می‌باشند؛ دمپرهای ضد حریق و ضد دود که بعضا می‌تواند به یک فیوز حرارتی یا به یک موتور متصل باشد.
کارخانه شاهرخی تاکنون چه پروژه‌هایی را به اتمام رسانده است و در آن‌ها چه میزان موفق عمل نموده است؟
یکی از بزرگترین پروژه‌هایی که ما در این زمینه همکاری داشتیم و باعث استقلال کشور در این زمینه شدیم، نیروگاه‌های مختلف ترکیبی گازی و اتمی بود. همچنین در مترو دمپرهایی کار کردیم که سبب انتقال هوای تازه می‌شود و در مواقع اضطراری باعث خروج گاز و دود از ایستگاه‌های مترو می‌گردد. این دمپرها در درجه بالای استاندارد در متراژ ۵/۱ در ۵/۱ متر و ۵/۰ درصد نشتی که بالاترین استاندارد است قرار دارند. ما توانستیم این استاندارد را از شرکت جی ال آلمان دریافت کنیم و برای تایید بیشتر به مرکز تحقیقات مسکن ارجاع دادیم که برای اولین بار در آن‌جا تست شد و توانست راندمان بی‌نظیر و غیر قابل باور سه ساعت مقاومت در مقابل آتش را کسب بکند.
از آنجایی که دمپرهای صنعتی در صنایع نفت و گاز به‌کار می‌روند، چقدر توانسته‌اید جوابگوی این صنعت باشید و آیا شرکت‌های نفتی از محصولات شما استفاده می‌کنند؟
بله، ما نیاز به دمپر مناطق صنعتی عسلویه و پایگاه‌های نفتی خارک و جنوب کشور و حتی صنعت پتروشیمی را با بالاترین استاندارد و بدون نیاز به خارج از کشور، تامین می‌کنیم.
چقدر توانسته‌اید محصولات خود را به استانداردهای بین‌المللی نزدیک کنید؟
ما در ابتدا با مهندسی معکوس شروع کردیم و توانستیم نمونه‌های تولیدی خود را با نمونه‌های خارجی برابری دهیم. در حال حاضر نیز سعی می‌کنیم از شرکت‌های معتبر اروپایی مانند تروکس و تریم که پیشرو این صنعت هستند، یاد بگیریم و به پیشرفت صنعت کشور کمک نماییم.
خوشبختانه توانسته‌ایم از مرکز استاندارد ایران استاندارد دریافت نماییم. هم‌اکنون دو آزمایشگاه داریم و اداره استاندارد در این آزمایشگاه‌ها محصولات ما را تست کرده و تایید نمودند. همچنین از مرکز تحقیقات مسکن و ساختمان موفق به دریافت گواهی کیفیت گشته‌ایم.
مدارک دریافتی ما محدود به داخل نمی‌شود بلکه از جی ال آلمان نیز مدرک بین‌المللی دریافت کرده‌ایم و هم‌اکنون کارخانه شاهرخی استاندارد ایزو را نیز داراست.
خاطرنشان می‌کنم که در زمینه تولید محصولات خود استقلال کافی داریم و این موضوع به خاطر اطمینانی است که مشتر‌یان به ما داشته‌اند و ما نیز تعهد داشتیم که به مشتری محصول با کیفیت را ارایه دهیم.
در عرصه صادرات چقدر فعال بوده‌اید و برای روند صادرات چه اقداماتی انجام داده‌اید؟
در امر صادرات فعال هستیم و در چند سال گذشته روند مثبتی را طی کرده‌ایم. این صادرات شامل کشورهای حاشیه خلیج فارس و کشورهای آسیای میانه یعنی تازه استقلال یافته جنوب شوری سابق و … می‌شود.
البته با توجه به شرایط فعلی نقل و انتقال مالی، فعالیت ما محدود شده است که امیدواریم که با حل شدن مشکلات تحریم ایران، بتوانیم روند رو به پیشرفت صادرات را ادامه بدهیم.
بیشتر توضحی دهید که تحریم‌ها چه اثرات مثبت و منفی بر صنف شما داشته و دارد و راه‌های برون‌رفت از این تنگناها چیست؟
در زمینه برخی محصولات تحریمات واقعا فلج‌کننده بود؛ اما در مورد شرکت ما این امر خیلی بارز نبود و حتی برخی مواقع برعکس هم بود. به‌طور مثال قبلا برای تجهیز مترو محصولات از چین وارد می‌شد ولی بعد از تحریم تامین تجهیزات مترو را کارخانه شاهرخی به عهده گرفت. اما با این حال، در زمینه بودجه پروژههای کشور اختلال به وجود آمد و سبب پایین آمدن ثبت سفارشات ما شد.
و به‌هر‌حال روابط تیره‌ای که با کشورهای خارجی داریم تاثیرگذار است. به طور مثال محصولات صادر شده ما به کشورهای حاشیه خلیج فارس باید از استاندارد UL آمریکا تبعیت کند. ما به این امر اقدام کردیم اما به این علت که دفتر یو ال هندوستان تحریم است، این استاندارد را نداریم.
بزرگترین دغدعه ما این است که با با تکنولوژی و صنعت روز دنیا در ارتباط باشیم و نتیجه ادامه تحریم‌ها، قطع ارتباط با دنیا و عقب افتادن از برخی تکنولوژی‌ها و دچار شدن به شکی جبران ناپذیر است.
کارخانه شاهرخی چه ابداعات و تغییراتی برای بهبود کارایی دمپرها دارد؟
جدا از بحث تندیس‌ها و گواهینامه‌ها، ما برای اولین بار در کشور برنامه محاسبات دریچه‌های تنظیم هوا را تنظیم کردیم. یکی از راه‌های دریافت این نرم‌افزار دریافت سی‌دی، بلوتوث و مراجعه به سایت شرکت است.
یکی دیگر از لوازمی که برای مهندسان ساختمان و تاسیسات مفید است و توسط ما انجام گردیدهاست، داکتیلاتور می‌باشد که وسیله محاسباتی کانال است، به‌صورت دو برگه با داشتن سه آیتم فشار، پرتابه و سرعت.
برای پیشبرد برنامه‌هایتان چه مشکلات و موانعی دارید؟
مشکلات مشخص است؛ هم مسئولین می‌دانند و هم همکارانمان. منتها متاسفانه همتی که باید این مشکلات را حل کند وجود ندارد. حمایت از تولید در حال ضعیف شدن است و حمایت واقعی از واسطه‌ها صورت می‌گیرد. بانک تسهیلات لازم را در اختیار تولیدکنندگان قرار نمی‌دهد؛ در نتیجه ما و همکارانمان مشکل نقدینگی و مشکل خرید عرض داریم. همچنین شهرداری، وزارت بهداشت، دارایی، بیمه و … موانعی را بر سر راه ما قرار می‌دهند. بنابراین یاد گرفته‌ایم که فقط به خود اتکا کنیم.
ناگفته نماند، مهم این نیست که به کجا رسیده‌ایم، مهم این است که به کجا می‌خواهیم برسیم؛ بنابراین باید به جلو نگاه کنیم که راه بس طولانی و دراز است. تا به حال افتخارات زیادی کسب کرده‌ایم و چند نسل در این کارخانه کار کرده و زحمت کشیده‌اند. روزهای جنگ بحران آن را پشت سر گذاشته‌ایم، روزهایی که هیچ پروژه‌ای کار نمی‌کرد، ما ایستادیم و سعی کردیم راه خود را ادامه دهیم .
امیدواریم در آینده با تولید و در دست گرفتن پروژههای بسیاری که در کشور هست، به پیشرفت هر چه بیشتر کشور کمک نماییم.
سو تیتر: